Hoe Asito veiligheid op de rails houdt bij NS International: Richard vertelt.

Geen gewone schoonmaakklus

“Schoonmaken op dit terrein is geen standaard klus,” begint Richard. “Je werkt tussen rijdend materieel, met grote machines en onder tijdsdruk. Het is intensief werk in een risicovolle omgeving.”  

Daarom gelden er strikte eisen voordat iemand het terrein mag betreden. Elke medewerker volgt eerst een verplichte veiligheidsopleiding, die Richard zelf verzorgt. Daarna volgt er nog een ‘bevoegd spoorwerker’- test. “Haal je deze niet, dan mag je het terrein niet eens op. Al onze medewerkers dragen pasjes bij zich waarop ze aantonen dat ze deze kwalificaties hebben. Als er dan plots een controle is, moet iedereen deze kunnen laten zien.”  

Veiligheid vraagt dagelijkse aandacht

Een diploma alleen is niet genoeg, weet Richard. “Veiligheid is geen eenmalige actie. Als je iets één keer vertelt, beklijft het niet. Je moet het blijven herhalen en integreren in het dagelijks werk.”

“Veiligheid is geen eenmalige actie. Je moet het blijven herhalen en integreren in het dagelijks werk.”

Daarom introduceerde hij bij aanvang meteen het dagstartbord. “Iedere ochtend bespreken we hier actuele veiligheidsmeldingen, aandachtspunten en resultaten. Zo herinneren we elkaar continu aan het belang van veilig werken.” Daarnaast ontwikkelde hij gedetailleerde werkinstructies voor elke taak, met speciale aandacht voor risicovolle handelingen. “Onlangs heb ik gewerkt aan een werkinstructie voor het legen van de WC-tanks in treinen”, ook wel ‘afzuigen’ genoemd.  

“Het afzuigen van de trein gebeurt door speciale apparatuur aan te koppelen. Mocht er tijdens deze handeling iets misgaan en iemand rijdt per ongeluk met de trein weg, dan kan dit heel gevaarlijk zijn. De afzuigapparatuur of de slang wordt dan in één klap meegevoerd of raakt los. Dit willen we ten koste van alles voorkomen. Onze instructie schrijft precies voor welke stappen je moet nemen om dit veilig te doen. Pas als alle maatregelen zijn genomen, mag de slang gekoppeld worden.”

Een cultuur van veiligheid

Volgens Richard zit de kracht van veiligheid in de cultuur. “Het moet vanzelfsprekend zijn dat je op elkaar let en elkaar aanspreekt. Dat is niet altijd makkelijk. Niet elke medewerker durfde een ander aan te spreken op een onveilige manier van werken. Of ze wilden het niet meldden bij hun leidinggevende uit angst voor klikgedrag. Maar inmiddels zien ze dat we dit soort meldingen juist waarderen. En dat we ermee aan de slag gaan.”

Medewerkers actief betrekken bij verbetertrajecten is hierbij cruciaal. “We draaien regelmatig een ‘verbeterwiel’ en nemen het team daarin mee. Als mensen meedenken, ontstaat er draagvlak. Zij doen dit werk dagelijks, dus hun ideeën zijn vaak heel waardevol.”

Van controle naar continue verbetering

De aanpak van Richard is systematisch. Regelmatig loopt hij samen met teamleiders een ronde over het terrein. “We kijken of processen goed worden nageleefd en maken een actielijst van verbeterpunten. Die pakken we vervolgens samen op. Vaak gebeurt het dat de teamleider de verbeterpunten behandelt tijdens de periodieke bijeenkomsten met hun team. Ik zie erop toe dat dit gebeurt. Na afloop zet de leidinggevende een handtekening dat het onderwerp is besproken. Zo borgen we kennis én betrokkenheid.”

Wanneer is het goed genoeg?

“Veiligheid is nooit af,” stelt Richard resoluut. “Het is een dynamisch proces dat continue aandacht vraagt. Maar als ik zie dat we als team groeien, dat medewerkers zelf initiatief nemen en elkaar aanspreken, dan weet ik dat we goed bezig zijn. Ik zie dat ook terug in de toetsen en evaluaties die we regelmatig afnemen: daar zit echt een stijgende lijn in.”

Laatst kreeg Richard een bijzonder compliment van een van de teamleiders. “Ze vertelde me dat ze echt een cultuurverandering ziet ontstaan. Dat collega’s elkaar aanspreken, elkaar helpen, en dat veilig werken én veilig thuiskomen voor iedereen vanzelfsprekender wordt. Nou, als ik dat hoor… dat raakt me enorm. Dan kan ik oprecht een brok in m’n keel krijgen. Want dat is precies waar we het voor doen.”

‍